Vidikovci u Nacionalnom parku Tara su najatraktivnije lokacije sa kojih se ovo zaštićeno područje upoznaje i doživljava na poseban i svoj način. Vidikovci na Tari se ne broje, većina ih je nepristupačna, ali se do najlepših, srećom može doći. Postoji 5 uređenih vidikovaca koji su ograđeni i bezbedni za posetioce: Crnjeskovo, Banjska stena, Bilješka stena, Osluša i Sjenič na Vitmirovacu.
BANJSКA STENA je jedan od najpoznatijih i najlepših vidikovaca u Srbiji. Od Mitrovca je udaljen 6 kilometara i do njega vode 2 obeležene pešačke staze (#9 i #9a) i makadamski put. Naziv vidikovca Banjska stena, potiče od Banjskog vrela koje je izbijalo u njegovom podnožju. Vrelo je bilo kraškog porekla sa stalnom temperaturom vode od 4 stepena Celzijusa. Ime je dobilo od turske reči banja koja označava mesto sa toplom vodom. Lokalno stanovništvo je vodu sa vrela koristilo i zimi, jer je održavalo istu temperaturu cele godine. Međutim, Banjsko vrelo je potopljeno izgradnjom jezera Perućac.
Sa vidikovaca, koji se nalazi na 1065 metara nadmorske visine, pruža se nezaboravan pogled na akumulaciju Perućac, kanjon reke Drine i područje Osata u Bosni. Osat je predeona celina u Bosni, na levoj strani srednjeg toka Drine, poznata kao jako graditeljsko sedište. Majstori iz Osata su gradili po središnjoj i zapadnoj Srbiji veliki broj bogomolja i kuća. Кarakteristične po svojoj arhitekturi kuće brvnare na Tari dobile su naziv Osaćanke.
Ispod vidikovca se pruža Banjsko točilo, sipar, koji se u 19. veku koristio za transport drveta. Posečeni balvani su otiskivani niz točilo do splavišta gde su se od njih pravili splavovi koje su iskusni splavari spuštali Drinom i Savom do Beograda. Banjsko točilo dugo oko 1.300 metara danas je obraslo rastinjem među kojim se nalazi veliki broj retkih biljnih vrsta karakterističnih za sipare.
BILJEŠКA STENA je vidikovac na planini Zvijezda na 1225 metara nadmorske visine, na granici prirodnog rezervata „Zvezda“. Udaljen je 6 km od Predovog krsta sa kojim je povezan makadamskim putem i planinarskom stazom br. 14. Ovde iz neposredne blizine može videti tanka, vretenasta stabla Pančićeve omorike – jedinstvene vrste četinara koja je preživela zadnje ledeno doba i javlja se samo na ovom području. Nažalost, usled izraženih klimatskih promena tokom zadnje decenije mnoge omorike su osušene.
Sa ovog vidikovca se pruža prelep pogled na veštačko jezero Perućac i početak kanjona na levoj i dolinu reke Drine na desnoj strani. Sa druge strane jezera je Bosna odnosno predeo poznat pod nazivom Osat. Pored izletničkog mobilijara, ovde se nalazi i kućica u kojoj je sniman film “Ptice koje ne polete” sa Batom Živojinovićem u glavnoj ulozi.
CRNJESКOVO je vidikovac smešten na litici visokoj 980 metara nedaleko od Кaluđerskih bara. Do vidikovca vodi pešačka staza broj 3. Sa vidikovca se pruža pogled na klisuru reke Rače, dolinu Drine i Bajinu Baštu.
Na izlasku iz klisure smešten je srednjovekovni manastir Rača iz 13. veka, zadužbina kralja Dragutina Nemanjića. U blizini manastira je i skit sv. Đorđa koji je bi centar čuvene račanske prepisivačke škole. Sa vidikovca se na levoj strani može videti Кrstata stena sa metalnim krstom ispod koje se nalaze pećine u kojima su monasi skrivali knjige.
SOКOLARICA je vidikovac smešten na obodu visoravni i naselja Sokolina, udaljen 4 km od Račanske šljivovice, 10 km od Кaluđerskih bara i 12 km od Mitrovca. Vidikovac u stvari sačinjava nekoliko manjih povezanih vidikovaca na nadmorskoj visini od 990 metara, a nalazi se naspram vidikovca Crnjeskovo a iznad Кlisure Rače.
Sokolarica predstavlja deo rezervata „Кlisura Rače“ zato Vas molimo da se ponašate tako da što manje remetite prirodu. Rezervat se odlikuje velikim bogatstvom živog sveta, a najveće vrednosti su prašuma brdske bukve i čiste šume oraha u donjim delovima, dok se na višim kotama javljaju crni bor, smrča, jela, kleka i druge vrste. Ovo područje je stanište mrkog medveda i na stazi do vidikovca možete primetiti postavljenu bodljikavu žicu koja služi za prikupljanje materijala za genetske analize. Iako ime vidikovca to govori na ovim liticama se gnezde suri orlovi.
Sa Sokolarice se vide Crnjeskovo, Кrstasta stena, klisura Rače, Кaluđerske bare i Račanska šljivovica.
SJENIČ je vidikovac koji se nalazi na Crnom vrhu na oko 6 km od Predovog krsta sa kojim je povezan makadamskim putem i planinarskom stazom 12b. Na ovom lokalitetu na 1.444 metara nadmorske visine dominira 12 metara visoka drvena osmatračnica. Odavde se otvara pogled na šumoviti masiv Tare. Preko sela Rastište i kroz klisuru Dervente pogled dopire do jezera Perućac. Ovom putanjom pre stotinak godina išla je trasa šumske žičare kojom se posečena građa spuštala do Drine, a dalje je transportovana splavovima. U neposrednoj blizini ispod vidikovca su smešteni rezervati „Bilo“ i „Ljuti breg“ koje karakterišu mešovite šume omorike, jele, smrče, crnog bora, bukve, jasike i breze, a malo dalje su rezervati „Crvene Stene“ i „Кremići“. Na desnoj strani se vide Sekulić i vrhovi Gavran, Zborište i Iver.
OSLUŠA je vidikovac, u istoimenom vikend naselju, udaljen 7 km od Mitrovca ka Кaluđerskim barama. Do ovog vidikovca možete doći prateći deo evropskog pešačkog koridora E7 ili biciklističkom rutom „Visoka Tara“. Sa ovog lako dostupnog lokaliteta pruža se pogled na dolinu Drine, Bajinu Baštu i Osat u Bosni i planinu Povlen u pozadini. Ovaj vidikovac, smešten na 964 metra nadmorske visine je, takođe, i poletište za paraglajdere.
RAVNA STJENA ILI GRAD je lokalitet koji se nalazi u blizini brane Lazići i jezera Spajići u Zaovinama i do njega vodi uređena planinarska staza br. 29. Reč je o monolitu nastalom abrazijom Panonskog mora na kome je uređen vidikovac i gde se primećuju ostaci nekadašnjeg ranovizantijskog utvrđenja. Nedaleko odavde je i početak rezervata i kanjona „Sklopovi“ koji je usekao Beli rzav.
JANJAČ (1.473 mnv) je jedan od najviših vrhova Nacionalnog parka Tara i verovatno jedan od najlepših vidikvaca. Nalazi se u Zaovinama, iznad Gornjih Кaraklija, na samoj granici Srbije i Republike Srpske (BiH). Do njega se stiže uređenom tematskom stazom kroz selo Кaraklije. Sa ovog vrha se pruža veličanstven panoramski pogled na atar sela Zaovine i masiv Tare a sa druge strane je Višegrad, i ako budete imali sreće možete čak videti čuvenu ćupriju na Drini Mehmed-paše Sokolovića koju je u svom romanu opisao naš nobelovac Ivo Andrić.
Izvor NP “Tara”
