Slušajući brojne legende o ženi Đurađa Brankovića i njenom zidanju Smedereva, brojna utvrđenja nepozatnog porekla pronađena u Srbiji poznata su kao Jerinini gradovi. Jedan takav nalazi se i na obroncima planine Tara kod Bajine Bašte, devet kilometara udaljen od Kaluđerskih bara, danas poznat kao areheološko nalazište Solotuša.
– Utvrđenje je sagrađeno na stenovitom platou ispod koga je duga krečnjačka litica, koja se spušta do vrela Solotuške reke. O njemu nema istoriografskih zabeleški, a ni posebnog narodnog predanja, izuzev naziva Grad, Kulina ili Jerinin grad. Po arheolozima, Solotnik je tipičan srednjovekovni zamak, a ovaj naziv duguje selu u kome se nalazi. Prilikom arheoloških istraživanja otkriveni su fragmentarni ostaci utvrđenja iz gvozdenog doba, sa kontinuitetom u ranovizantijskom periodu, dok je zamak sa vlastelinskim dvorom nastao u XV veku – rekao je za RINU, Ranko Milanović iz Nacionalnog parka Tara.
Okamenjeni krečni malter, brojni nalazi oružja i oskudni ulomci stone grnčarije, ukazali su da je Solotnik užurbano građen i da je osvojen u turskom napadu, najverovatnije između 1459. i 1463. godine.
– Prema legendi koja se prenosi sa kolena na koleno grad su gradila tri majstora međutim prokleta Jerina se nije baš dobro slagala sa njima i prilikom gradnje, prema predanju, izmakla im je merdevine i oni su nastradali. Mesta na koja su pali, kasnije su postala sela i dobila imena po ovoj trojici neimara – Luke, Kostin do i Palež – kaže Milanović.
Zamak je imao približno trapezoidnu osnovu, dimenzija 16,85 x 28,20 metara, dva ulaza i kružnu odbrambenu kulu iznad glavnih vrata iz pravca jugoistoka. U izgradnji je korišćen pritesani krečnjak i trpanac vezan krečnim malterom, a zidovi su široki od 1,20 do 1,70 metara i očuvani na visini od 4,2 metra. Cisterna za vodu, otkrivena u zamku, ima nepravilnu kružnu osnovu, sa kružnim bunarom. Arheološka istraživanja na Kulini nisu završena.
Ono što oduševljava brojne posetioce jeste bogato kulturno-istorjskio nasleđe, ali i nevertovan vidokavac sa kog pogled seže čak i do susedne Bosne i Hercegovine.
Izvor RINA, foto Užička nedelja
){kind=link}